Dương Thiết Tâm

Dương Thiết Tâm (楊鐵心) còn có tên khác là Mục Dịch (穆易) là nhân vật trong tiểu thuyết võ hiệp Anh hùng xạ điêu của Kim Dung. Ông là cháu nhiều đời của danh tướng chống Kim Dương Tái Hưng. Dương Thiết Tâm thân hình cao lớn, mặt mũi trắng trẻo, tính tình hào sảng. Ông dùng một ngọn giáo dài thi triển võ thuật gia truyền Dương Gia Thương Pháp, cũng khá lợi hại. Dương Thiết Tâm là người Đại Tống, sau khi quân Kim đánh tiêu diệt Bắc Tống, ông chuyển xuống phương nam, sống tại Ngưu Gia thôn, gần phủ Lâm An. Ông kết nghĩa huynh đệ với Quách Khiếu Thiên, lấy vợ là Bao Tích Nhược. Ông và Quách Khiếu Thiên hẹn ước, nếu cả hai cùng sinh con trai thì cho chúng kết làm huynh đệ, cùng sinh con gái cho kết làm tỷ muội, một trai một gái thì cho kết làm phu thê. Sau vì vương gia nước Kim, Hoàn Nhan Hồng Liệt say mê nhan sắc vợ Dương Thiết Tâm nên mang quân đến tấn công nơi ở của họ. Ông bị thương nặng, may mà chạy thoát. Vợ chồng Dương Thiết Tâm lạc nhau từ đấy.

Dương Thiết Tâm sau khi dưỡng thương khoẻ lại, liền đổi tên là Mục Dịch (chữ Dương tách ra thành chữ Mộc và chữ Dịch, lại đổi chữ Mộc thành chữ Mục nên gọi là Mục Dịch), nhận con gái nuôi là Mục Niệm Từ, đi khắp thiên hạ để tìm tung tích vợ mình và vợ chồng Quách Khiếu Thiên. Hơn mười năm bôn tẩu, khi Mục Niệm Từ đã lớn, ông cho dựng cờ tỷ võ chiêu thân (điều kiện là người đó phải ở tầm tuổi Quách Tĩnh lúc bấy giờ cốt là để tìm Quách Tĩnh thực hiện lời hẹn ước với Quách Khiếu Thiên năm xưa), ai hạ được Mục Niệm Từ, người đó sẽ thành chồng nàng. Mục Niệm Từ trong một lần vô tình, đã được Hồng Thất Công truyền cho chút võ nghệ nên đánh bại nàng cũng không dễ. Đến Trung đô của nước Đại Kim, Bắc Kinh, Hoàn Nhan Khang, con của Triệu vương Hoàn Nhan Hồng Liệt, bỗng xuất hiện, lên tham gia tỷ võ. Y đánh bại Mục Niệm Từ nhưng chỉ coi đó là trò đùa, nhất định không chịu lấy nàng làm vợ. Quách Tĩnh khi đó đi ngang qua, bất bình ra tay can thiệp. Hai người đánh nhau nửa ngày trời, sau Vương Xử Nhất xuất hiện mới can thiệp được.

Vì Quách Tĩnh trước sau cứ ép Hoàn Nhan Khang phải lấy Mục Niệm Từ, Hoàn Nhan Khang liền bắt hai cha con Mục Dịch, đem nhốt trong phủ của mình. Tại đây Dương Thiết Tâm phát hiện ra, vương phi cao quý và nhân hậu của Hoàn Nhan Hồng Liệt chính là nàng Bao Tích Nhược, vợ thân yêu của ông ngày xưa và Hoàn Nhan Khang chính là con ruột của mình, Dương Khang. Vợ chồng gặp nhau vô cùng mừng rỡ nhưng Hoàn Nhan Khang nhất định không nhận ông là cha ruột của y. Hai người trốn đi nhưng lại bị Hoàn Nhan Hồng Liệt truy đuổi. Cuối cùng hai người cùng nhau tự sát.

Bao Tích Nhược

Bao Tích Nhược (包惜弱) là mẹ của Dương Khang, vợ của Dương Thiết Tâm và Hoàn Nhan Hồng Liệt. Bà là con một thầy đồ tư thục ở thôn Hồng Mai. Trong đời bà lấy hai người chồng: Người thứ nhất là Dương Thiết Tâm, người thứ hai là Hoàn Nhan Hồng Liệt. Dương Khang (hay Hoàn Nhan Khang) là con của bà với người chồng trước.

Bà thời trẻ nhan sắc vô cùng diễm lệ, lại có lòng nhân từ, hay cứu giúp người, động vật. Cái tên Tích Nhược của bà cũng là do cha bà căn cứ theo tính cách bà mà đặt ra.

Bà kết hôn với Dương Thiết Tâm ở thôn Ngưu Gia, được hai năm thì mang thai. Cùng lúc đó, bà cứu sống một người lạ mặt bị Khưu Xứ Cơ đánh trọng thương trước cửa nhà bà. Chẳng ngờ, kẻ đó chính là Hoàn Nhan Hồng Liệt, hoàng tử nước Kim. Thấy bà xinh đẹp, y chẳng những không trả ơn vợ chồng bà mà còn đưa quân đến tấn công họ, truy sát Dương Thiết Tâm còn với bà, y giả vờ nhân nghĩa, cứu bà khỏi đám quân lính. Bao Tích Nhược không biết rõ nội tình bên trong, lại nghĩ chồng đã chết, cuối cùng đành chấp nhận lấy Hoàn Nhan Hồng Liệt. Tại đây bà sinh hạ một đứa con trai, đặt tên là Hoàn Nhan Khang, thực ra đứa trẻ là con Dương Thiết Tâm.

Dù ở trong phủ vương gia nhưng bà vẫn không nguôi nhớ về chồng, quê hương cũ. Sau này, khi Dương Thiết Tâm bị bắt đến phủ vương gia, hai người nhận ra nhau, cùng nhau bỏ trốn. Quân Kim truy đuổi rất gấp, cùng đường, hai người tự vẫn.

Dương Khang

Mục Niệm Từ

Mục Niệm Từ (穆念慈) trong bản gốc ban đầu có tên Tần Nam Cầm (秦南琴) là một nhân vật phụ trong tiểu thuyết "Anh hùng xạ điêu", là con nuôi Dương Thiết Tâm, nghĩa muội và cũng là vợ của Dương Khang, ngoài ra cô còn là đệ tử của Hồng Thất Công, được ông chỉ điểm trong 3 ngày nên đánh bại nàng cũng không dễ. Nàng là cô gái rất hiếu thuận, trọng đạo lý, biết sống trọn tình. Cha mẹ ruột của Mục Niệm Từ bị chết trong chiến tranh loạn lạc, cô được Dương Thiết Tâm cứu và đem về nuôi dưỡng cũng như dạy võ cho cô. Hai cha con đi mãi võ để sống, cũng là đi khắp giang hồ để tìm tung tích của mẹ con Dương Khang, Bao Tích Nhược, người đã bị Hoàn Nhan Hồng Liệt bắt đi năm xưa.

Hoàng Dung từng bắt cô phải thề không được lấy Tĩnh ca ca vì nghĩ cô thích chàng. Trong một lần tỷ võ chiêu thân, cô vô tình gặp được Dương Khang, anh là người duy nhất đã đánh bại được cô trong số những người muốn thử sức nhưng chỉ lấy một chiếc giày làm phần thưởng, Tĩnh ca ca bất bình, ra tay hiệp nghĩa, lần đó cũng là lúc bắt đầu cho mối tình giữa họ. Vẻ đẹp trai, lãng tử và diêm dúa của Dương Khang đã làm xiêu lòng cô gái mới lớn Mục Niệm Từ. Vì người mình yêu, cô không quản lặn lội thân gái dặm trường, âm thầm theo sát bảo vệ cho người yêu. Thậm chí còn can đảm xông pha bao khó khăn để cứu Dương Khang. Y vốn trêu hoa ghẹo nguyệt, lúc đầu coi thường Niệm Từ là cô gái giang hồ hạ đẳng, chẳng xứng với hắn mặc dù Bao Tích Nhược thích phẩm hạnh hiền từ và tốt bụng của Mục cô nương, cố gắng vun đắp cho đôi trẻ.

Giữa lúc Dương Khang phát hiện bí mật thân thế, suy sụp vô cùng thì chân tình của cô đã khiến y cảm động rồi yêu nàng, hứa sẽ cưới làm vợ. Điều làm y hạnh phúc nhất đó chính là được nhìn thấy cô cười nói vui vẻ. Người đẹp mà cười thì nụ cười càng đẹp và cô càng duyên dáng, quyến rũ biết bao nhiêu. Kết quả của cuộc tình này là một thai nhi đã thành hình trong đêm động phòng trên Thiết chưởng sơn. Trớ trêu thay, cha nuôi Dương Khang, Hoàn Nhan Hồng Liệt là người đã ép cha nuôi Mục Niệm Từ, cũng là cha ruột của Dương Khang phải chết. Trong lòng cô tuy hận mà yêu, cô nhiều lần mong Dương Khang có thể quay đầu với cha nuôi mình mà về với cô, nhưng dù thế nào, Hoàn Nhan Hồng Liệt đã có ơn dưỡng dục với Dương Khang suốt mấy năm trời, ông thật sự coi Dương Khang là con đẻ của mình, vì lẽ đó Dương Khang đã rất lúng túng không biết làm thế nào.

Đến cuối cùng Dương Khang cũng chưa thật sự đưa ra được 1 quyết định thì đã bị giết bởi chính mình khi anh cố ý ám hại Hoàng Dung. Sau khi Dương Khang mất, cô đành phải nuốt nước mắt vào trong, chịu đựng số phận đau đớn của người phụ nữ mất chồng. Con cô vô tội nhưng lớn lên phải chịu đựng sự chê cười của bạn bè, sống thiếu tình cảm của cha. Mục Niệm Từ đã bỏ đi một mình và cô chẳng còn thiết gì nữa mà dành hết tâm sức ra để mà nuôi đứa con còn quấn tã của cô với Dương Khang. Theo mong muốn của cô, đứa bé đã được Quách Tĩnh đặt tên là Dương Quá, và sau này, khác với cha của nó, đứa bé này đã trở thành một trong những người anh hùng của thời cổ, được anh hùng võ lâm xếp vào võ lâm ngũ tuyệt và mang danh hiệu Tây Cuồng Dương Quá.

• Tái hiện trong phim ảnh:

Mạnh Thu (phim Hồng Kông 1976),Dương Phán Phán (phim Hồng Kông 1983),Khâu Thục Nghi (phim Đài Loan 1988),Quan Bảo Tuệ (phim Hồng Kông 1994),Tưởng Cần Cần (phim Trung Quốc 2003),Lưu Thi Thi (phim Trung Quốc 2008),Mạnh Tử Nghĩa (phim Trung Quốc 2017),